”FİLATELİK MALZEMELERDE KONDÜSYON” Konya Filatelistler Derneği Başkanı, Saadettin Kayserilioğlu.

Birbirinden farklı pek çok detayı barındıran pulları inceledikçe, pul koleksiyonerliğinin (Filatelinin)  detaylarıda zaman içinde karşınıza çıkacaktır. Köşe yazılarımızın bundan sonraki bölümleri bu teknik detayların ve tabirlerin işlendiği bilinçli koleksiyonerliğe ışık tutan köşe olma gayretini daha yoğun bir biçimde koruyacaktır.

Zaman zaman, çeşitli vesileler ile karşımıza, içi tıka basa pul dolu albümler çıkmakta. Üzülerek belirtmeliyim ki bu albümlerin %90’ı koleksiyon vasfından uzak, toplayıcılık kategorisinde olmakla birlikte; Pulların kondüsyonları son derece kötü olup çöp diye tabir edilen vasıftaki pullardan oluşmakta. Bu sebeple Pul Koleksiyonu yapıp, bundan manevi haz ve maddi kazanç elde etmek için:  Tanım ve tabirleri bilmek ve işin ilmi kurallarına riayet etmek zorundayız.

KONDÜSYON: Başta pul olmak üzere, İlk Gün zarfı(FDC), Antiye, Zarf, Fragman, Damga filatelik malzemelerde sıkça kullanılan en önemli tanımdır. En kısa tabiri ve açılımı: materyalin yıpranmamışlığını, ilk gün ki temiz  ve orijinal halinin korunmuş olması demektir.

PUL KONDÜSYONU: Pul ister damgasız; isterse damgalı olup zarftan ayrılmış olsun. En önemli kriter kağıdının yırtık, delik olmaması yanında; Renginin solmamış olması gerekir. Kağıdı  zarftan  ayrılırken incelmiş, yırtılmış, delinmiş olan pullar ÇÖP PULDUR. Adından da anlaşılacağı gibi yeri Pul albümü değil çöp tenekesidir. Pul Kondüsyonunda bir diğer önemli kriter Pulun DANTEL olarak tabir edilen etrafındaki tırtıklı kısımdır. Dantelli pulların albümde yer alabilmesi için dantellerinin tam olması kopuk olmaması gerekir. Zamk: Bu kriter damgasız Pullar için geçerlidir. Zamkı sararmamış, parmak izi olmayan, bir damgasız pul koleksiyon için tercih edilmelidir. Damgasız bir puldaki zamk kondüsyonu Pulun yılına  bağlı olarak değişkenlik gösterir. Tam kondüsyonlu damgasız pul denildiğinde anlaşılan şey şudur: kağıdı hasarsız, pulun renkleri solmamış, Pul dantelli ise dantelleri tam, Zamkı mevcut ve  zamkında parmak izi vs lekeler yok, temiz.

1956 İRAN ŞAHI’NIN TÜRKİYE’Yİ ZİYARETİ HATIRA SERİSİ

Soldaki kırmızı pul aynı serinin dantelsiz Pul örneği olup; Serinin diğer pulu dantellidir.

ZARF KONDÜSYONU: İster ilkgün zarfı (FDC), isterse posta zarfı olsun; Kondüsyonda önemli olan zarfın açılma şeklinin düzgün olmasıdır. Parçalanarak açılmaması oldukça önemlidir. Bunun yanında kenar ve köşelerinde yırtık ve kırılmaların bulunmamasıda istenir. Yine unutlmamalıdır ki zarf üzerindeki pulların yerinde olması, damgaların okunaklığı, var ise Kayıtlı Gönderi etiketi (rekomandite) (R) etiketinin varlığıda  kondüsyon kriterlerindendendir.

Örnekteki zarfta Pullar sorunsuz damga okunaklı

FRAGMAN KONDÜSYONU: Dağılmış parçalanmış zarfların Pul ve damga kısmı sağlam ise veya, çok pullu bir zarf Tematik Koleksiyon için ilgili pul ve damgası mevcut zarftan kesilerek ayrılmış ise bu tür zarftan kesilerek ayrılmış PUL+DAMGA Grubuna FRAGMAN adı verilir. Bunda da önemli olan pulun bütünlüğü ve damganın okunaklı olması kondüsyon kriteridir.

Sol tarafta: İtalya’dan gönderilen zarftan ayrılmış Fragman örneği; Sağ tarafta: Konya Posta damgası bütünlüğü korunmuş damgası okunaklı bir Fragman örneği görülmekte

ANTİYE KONDÜSYONU: Üzerinde posta gönderi ücreti matbu olarak basılmış zarf ve kartlar ile gazetelerin posta yoluyla gönderilmesinde kullanılan ücret kuşakları ANTİYE olarak değerlendirilir. Zarflarda belirttğimiz kriterler birebir antiyeler içinde geçerlidir.

Mevlana Konulu Antiye 2007 Şeb-i Arus Etkinliği çerçevesinde kullanılmış. Özelgün damgası antiyede ki Pul  baskısına tatbik edilmiş. O güne ait turistik Posta damgası ise açığa  uygulanarak ürün Postadan geçirilmiş. Damgalar okunaklı

ÇOK ÖNEMLİ UYARI: Genellikle Osmanlı Pullarında ve Ankara Hükümeti pullarında görülmekle birlikte Cumhuriyet’in ilk altı aylık döneminde nadiren karşılaşılan bir durum vardır. Yüksek enflasyon , bozukpara bulunamaması, Pota birimlerinde düşük nominal (valörlü/üzerideğerli) pulların bulunmamasından dolayı pullar köşeden köşeye kesilerek pulun değerinin yarı değeri kadar bir pul elde edilmesi dönemin uygulamalarındandır. Bunları normal bir pulun zarf üzerinde yırtılması olarak olarak değerlendirmemek gerekir. Döneminde olan ve Dönemin Posta mevzuatında yeri olan bir uygulamadır.

KONYA GAR DAMGALI TELGRAF KAĞIDI SOL BAŞTAKİ PUL KÖŞEGEN KESİLEREK ELDE EDİLEN YARI DEĞERİ İLE ÜCRET TARİFESİ TAM OLARAK TAMAMLANMIŞ

www.konfila.org

bilgi@konfila.org