”ENERJİ PİYASASINDAKİ KÜRESEL RİSKLERDEN KAYNAKLI BELİRSİZLİKLER” Ekonomist Batuhan TIRTAR Yazdı
''ENERJİ PİYASASINDAKİ KÜRESEL RİSKLERDEN KAYNAKLI BELİRSİZLİKLER'' Ekonomist Batuhan TIRTAR Yazdı
Enerji kaynaklarının önemi sanayi devriminden bugüne artarak devam ediyor. Enerji kaynaklarına sahip olmak devletler için çok önemli bir etken. Çünkü enerji kaynakları en basit olarak konutlardaki ısınmadan tutun, ulaşıma, ulaşımdan tutun sanayideki üretim için temel etkenlerden birisi belki de en önemlisidir. Hatta bazı sanayi kuruluşlarında üretime ara bile verilmez. Çünkü yeniden üretime başlamak çok maliyetlidir. Bu kuruluşlar için enerji ve enerji kaynaklarına erişim önemlinin de ötesinde işletme devamlılığı için hayati konumdadır. Enerji kaynaklarına sahip olmak kadar enerji kaynaklarının geçiş güzergâhlarında bulunmakta devletler için önemlidir. Devletler eğer enerji geçiş güzergâhlarındalar ise bu jeopolitik avantajı siyasi ve ekonomik olarak doğru hamleler ile kârlı hale getirebilirler. Ülkemizde jeopolitik açıdan çok önemli bir noktadadır. Ülkemizde birçok enerji kaynaklarının taşınmasına dönük boru hatları mevcuttur, birçok enerji projesi ise çalışma aşamasındadır. Bunlardan biri olan ve Rusya’dan Avrupa’ya doğalgaz taşıyan, Almanya’da son bulan Kuzey Akım, 10 temmuzdan beri bakım çalışması nedeniyle gaz sevkiyatını durdurmuş durumda idi. Bakım çalışmasının planlandığı gibi Perşembe günü itibari ile bitmesi ve gaz akışının kısıtlı olarak başlatılması bekleniyor. Dünyada siyasi beklentilerden ötürü enerji kaynaklarının sevkiyatı ‘bakım’ ve diğer gerekçeler bahane gösterilerek durdurulması son zamanlarda bir hayli artış sergilediğini görmekteyiz. Ülkemizde potansiyel riski görerek doğalgaz depolama tesisleri kurmuş ve son zamanlarda bu tesislerin depolama kapasitesini artırmaya yönelik adımlar atmaktadır. Ancak jeopolitik riskler ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak yeni önlemeler vakit geçmeden alınmalıdır. Örneğin rüzgâr ve güneş enerjisinden yararlanmaya dönük adımlar daha hızlı atılmalıdır. Dünyadaki akademik ve konu ile alakalı veriler incelendiğinde temiz ve yenilenebilir enerjinin ne kadar değerli olduğunu anlayabiliriz. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaşması ülke ekonomimizin kanayan yarası olan bütçe açığına da derman olabilecek niteliktedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarındaki potansiyele inanmayan arkadaşlar üniversitelerimizin ve sanayi kuruluşlarımızın faaliyetlerini inceleyebilirler. Bu faaliyetler daha çok Ar- Ge ve inovasyon çalışması ile artırılabilir. Kaynak konusunu düşünen arkadaşlar ise şunu unutmasınlar kıt kaynaklar verimsiz projelere, milyonluk vergi indirimlerine ve benzeri faaliyetlere harcanmaz ise yeteri kadar kaynak bulunabilir…
Ekonomist, İşletmeci Batuhan Tırtar