Türkiye’de açlık sınırı nereye gidiyor?
Türkiye'de açlık sınırı nereye gidiyor?
Açlık sınırı sebze fiyatlarında yaşanan mevsimlik düşüşün ve et fiyatlarının yerinde saymasına rağmen Mayıs’ta 36 lira artarak 19 bin 926 liraya yükseldi.
Yıllardır süren adı konulmamış ekonomik kriz süreci, ülkedeki açlık ve yoksulluk sınırını büyütmeye devam ediyor. Açlık sınırı sebze fiyatlarında yaşanan mevsimlik düşüşün ve et fiyatlarının yerinde saymasına rağmen Mayıs’ta 36 lira artarak 19 bin 926 liraya yükselirken, yoksulluk sınırı ise 1.148 lira artarak 59 bin 353 liraya çıktı. Yılın ilk beş aylık döneminde ise açlık sınırı 3 bin 443 lira, yoksulluk sınırı ise yüzde 12 bin 368 lira arttı. Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, Ar-Ge birimi KAMU-AR’ın dört kişilik bir ailenin, dengeli ve sağlıklı beslenebilmesi için tüketmesi gereken gıda ile beslenmenin yanı sıra diğer ihtiyaçlarını da insan onuruna yaraşır bir şekilde ve yoksunluk hissi çekmeden karşılayabilmesi için yapması gereken harcamaları dikkate alarak hesapladığı açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının Mayıs 2024 sonuçlarını açıkladı. Açlık sınırı Mayıs’ta bir önceki aya göre 36 lira artarken, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama ise 1.110 liralık artışla 39 bin 426 liraya çıktı. Her ikisinin toplamından oluşan yoksulluk sınırı ise önceki aya göre 1.148 lira arttı. Son bir yıllık dönemde ise açlık sınırı 8 bin 116 lira, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama 20 bin 84 lira ve yoksulluk sınırı ise 28 bin 201 liralık artış kaydetti.
AÇLIK SINIRI
Ankara’da en fazla alış-veriş yapılan marketlerden derlenen fiyatlara göre, dengeli beslenebilmek için et- balık- yumurtaya aylık olarak harcanması gereken tutar Mayıs’ta bir önceki aya göre 2 lira azaldı, yıllık olarak ise 2 bin 541 lira artarak 5 bin 995 lira oldu.
Kuru bakliyat için yapılması gereken harcama önceki aya göre değişmedi, geçen yılın aynı ayına göre ise 166 liralık artışla 422 liraya yükseldi.
DENGELİ VE SAĞLIKLI BESLENME İÇİN YAPILMASI GEREKEN GIDA HARCAMASI
(AÇLIK SINIRI-TL)
2023
2024
Değişim (TL)
Mayıs
Aralık
Nisan
Mayıs
Aylık
Beş Aylık
Yıllık
Et- Yumurta
3.454
4.537
5.997
5.995
-2
1.458
2.541
K. Bakliyat
256
356
422
422
0
66
166
Süt-Yoğurt-Peynir
2.771
3.725
4.385
4.545
160
820
1.774
Taze Meyve
980
1.499
1.886
1.972
86
473
992
Taze Sebze
1.363
2.281
2.447
2.131
-316
-150
768
Ekmek-Un-Makarna
1.086
1.409
1.541
1.572
31
163
486
Pirinç- Bulgur
532
673
826
826
0
153
294
Sıvı Yağ
337
458
552
566
14
108
229
Şeker-Bal-Reçel
803
1.072
1.247
1.310
63
238
507
Zeytin
228
473
586
586
0
113
358
AÇLIK SINIRI
11.810
16.483
19.890
19.926
36
3.443
8.116
Bir önceki aya göre 160 lira artarak 4 bin 545 liraya yükselen süt, yoğurt ve peynir için yapılması gereken harcama son bir yılda ise 1.774 liralık artış oldu. Meyve için harcanması gereken para Mayıs’ta 86 lira, geçen yılın aynı ayına göre ise 992 lira artarak 1.972 lira, sebze harcaması ise önceki aya göre 316 lira azalarak, geçen yılın aynı ayına göre ise 768 lira artarak 2 bin 131 lira oldu.
Ekmek, un ve makarna gibi ürünler için yapılması gereken harcama Mayıs’ta 31 lira artarak 1.572 liraya yükselirken, pirinç ve bulgur harcamaları değişmedi ve 826 lirada kaldı. Yağ için yapılması gereken harcama ise 14 lira artarak 566 lirayı buldu.
Şeker, bal, pekmez, reçel gibi gıda maddelerine yapılması gereken harcama Mayıs’ta önceki aya göre 63 lira artarak 1.310 lira oldu. Aynı ailenin zeytin için yapması gereken harcama ise 586 lirada kaldı.
Yetişkin erkek için 2.800, kadın için 2.200, genç için 3.000 ve çocuk için de 1.600 kalori esas alınarak yapılan hesaplamaya göre Mayıs ayında açlık sınırı yetişkin erkek için 5 bin 818 lira, yetişkin kadın için 4 bin 567 lira, çocuk için 3 bin 316 lira ve genç için de 6 bin 225 lira oldu.
Açlık sınırı bu yılın ilk beş aylık döneminde ise toplam 3 bin 443 lira artış kaydetti.
GIDA DIŞI HARCAMALAR
Yoksulluk sınırının belirlenmesinde gıda dışı gereksinimlerin fiyat değişimleri de esas alınarak yapılan araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin gıda dışındaki gereksinimlerini “yoksunluk hissi duymadan” karşılayabilmesi için gereken harcama tutarı da Mayıs’ta 39 bin 426 liraya kadar çıktı.
YOKSULLUK SINIRI (TL)
2023
2024
Değişim (TL)
Mayıs
Aralık
Nisan
Mayıs
Aylık
Beş Aylık
Yıllık
AÇLIK SINIRI
11.810
16.483
19.890
19.926
36
3.443
8.116
-Yetişkin Erkek
3.448
4.813
5.807
5.818
11
1.005
2.370
-Yetişkin Kadın
2.707
3.778
4.559
4.567
8
789
1.860
-Çocuk
1.965
2.743
3.310
3.316
6
573
1.351
-Genç
3.690
5.149
6.214
6.225
11
1.076
2.535
GIDA DIŞI HARAMALAR
19.342
30.354
38.316
39.426
1.110
9.072
20.084
YOKSULLUK SINIRI
31.152
46.837
58.205
59.353
1.148
12.516
28.201
Mayıs’ta dört kişinin giyim ve ayakkabı harcamaları bin 785 liraya yükselirken, barınma (kira dâhil) harcamaları 8 bin 877 liraya, ev eşyası harcamaları 5 bin 107 lira, sağlık harcamaları 1.645 lira oldu. Ulaştırma harcamaları 12 bin 323 liraya yükseldi. Haberleşme harcamaları 1.271 liraya, eğlence ve kültür harcamaları 1.213 liraya, eğitim harcamaları 840 liraya, tatil-otel harcamaları 4 bin 200 liraya ve çeşitli mal ve hizmetlerle ilgili harcamalar 2 bin 166 liraya çıktı. Gıda dışı harcamalarda bu yılın ilk beş aylık dönemde 9 bin 72 lira artış gösterdi.
YOKSULLUK SINIRI
Dört kişilik bir ailenin insan onuruna yaraşır şekilde yoksunluk hissi çekmeden yaşayabilmesi için yapması gereken gıda ile gıda dışı harcamaların toplam tutarını gösteren yoksulluk sınırı ise Mayıs’ta 1.148 lira daha artarak 59 bin 353 liraya yükseldi. Yoksulluk sınırında yılın ilk beş ayındaki artış ise 12 bin 516 lira oldu. Yoksulluk sınırında, son bir yıllık dönemdeki artış ise 28 bin 201 lira olarak gerçekleşti.