”filatelik araç ve gereçler” Saadettin Kayserilioğlu yazdı.

1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

            Koleksiyonerliğin fayda ve eğlenceli yönlerinin yanında; toplanılan malzemelerin saklanması ve teşhir edilmesi başlangıç ve ileri aşamalarda bilinmesi ve aşılması gereken önemli bir konudur. Koleksiyonerliğin tarihsel gelişimine bağlı olarak bu sorun Pul, para, kartpostal, telefon kartı, koleksiyonerleri için çözülmüştür diyebiliriz. Hacimli ve değişik malzemelerin koleksiyonlarını yapanlar illa ki vardır. Bu koleksiyonerler ise çözümlerini bireysel gayretleri ile çözmektedirler.

            Pul koleksiyonu yapacak bireylerin topladıkları pul, zarf, antiye gibi malzemeleri güvenle muhafaza edecekleri albüm ve klasörler vardır. Ama bir koleksiyonerin en önemli gereksinimi katolog olmalıdır. Bunun yanında Pul maşası/cımbızı, Büyüteç, Havid, köşebent, pul kartelası gibi malzemelerden de haberdar olması gerekir. Önem sırasına göre bunları tek tek inceleyelim.

PUL ALBÜMÜ:  İster damgalı, ister damgasız pul toplayın pullarınızı sağlıklı ve düzgün bir biçimde saklamanız gerekmektedir. Bunu sağlamanın tek yolu da Pul albümü ile mümkündür.

Zaöan zaman karşımıza çıkan kitap ve defter sayfaları arasında, zarflar içinde uygun olmayan ortamlarda pulların tutulması neticesinde , pulların kondüsyonlarında çok ciddi düşüşler olabileceği gibi pullarınız tamamen heder olup ÇÖP PUL olarak sınıflanan durumua da gelebilir.

Günümüzde geçmişe kıyasla ithal ve yerli oldukça kaliteli pul albümleri bulunmaktadır. Pul albümleri kişisel beğeniye bağlı olarak beyaz zemin ve siyah zeminli olmak üzere ikiye ayrılır. Siyah zeminli albümler Pulların görsel güzelliğini daha öne çıkarttığı ve dantel kondüsyonunu daha net görmemizi  sağladığı için tercih edilmektedir. Pul Tüccarlarından, ve PTT’nin filateli gişelerinden ve internet üzerindeki satış sistemi üzerinden temin edebilirsiniz. Sayfa sayısı size kalmakla birlikte A4 sayfa ebatlı albümleri tavsiye ederim. Pul albümlerinizi kitaplıkta dik duracak biçimde yerleştirmeyi iki ayda bir sayfaları çevirip Pullarınızı havalandırmayı unutmayın.

ZARF KLASÖRLERİ:  FDCl’ler başta olmak üzere çeşitli zarflar, antiyeler, maxikartlar, posta kartları saklanacak ürüne uygun klasör sayfaları içinde saklanmalıdır. Bu ürünler pul tüccarlarında bulunduğu gibi PTT’nin filatelik ürün satan gişelerinde veya PTT’nin online satış sistemi üzerinden de temin edilebilir.

PUL KATALOĞU:  Bir denizci için pusula ne ise bilinçli bir koleksiyoner için de Katalog aynı şeydir. Ülkemizde ve Dünya’da bugüne kadar yayınlanmış ve yayınlanmakta olan pek çok pul kataloğu olmakla birlikte günümüz teknolojisinin bir  getirisi olarak online pul katalogları vardır. Türk Pulları içinde ansiklopedik bilgi kaynağı diyebileceğimiz katalog hiç şüphesiz PULHAN PUL KATALOĞU’dur. Özellikle Osmanlı, Ankara Hükümeti ve Cumhuriyet’in ilk dönem pulları ile ilgili çok detaylı ve kıymetli bilgileri içerir. Basıldığı döneme ait pulların fiyatlarıda farklı bir bakış açısı kazandırmaktadır. 

PULKO KATALOĞU: 1863 den başlıyarak basıldığı …… döneme kadar pulların seri ve seriyi oluşturan pulların tek tek damgalı ve damgasız fiyatlarını içerir. Bu kataloğun her dönem baskısında özelgün damgaları ve fiyatları liste halinde verilmiştir. Ayrıca Kızılay ve Çocuk Esirgeme Kurumu, Türk Hava Kurumu’nun Posta da kullanılan Pulları ayrı başlık halinde verilmiştir. Hatay Devleti Pulları ve KKTC pulları ve ve öncesindeki KIBRIS TÜRK FEDERE DEVLETİ pulları da ayrı başlıklar halinde verilmiştir. En son basıldığı tarih 2007’dir.

İSFİLA PUL KATALOĞU:  İlk çıktığı 2005’te Pulların orijinal ebatlarıyla basılmış olması ses getirmiştir. Bu kataloğun en önemli özelliği Türk Pullarının ilk çıktığı tarih olan 1863’den günümüze kadar tedavüle çıkış sırasıyla verilmesidir. PULKO’da olduğu gibi  ayrı başlıklar altında listelenmemiştir. Bu sayede Posta Tarihi koleksiyonu yapan bir kişi ücret tarifelerini ve pulların dönemsel çakışmalarını, kullanımlarını zihninde çok rahat canlandırabilir. Pahalı serilerin pulları tek tek fiyatlandırılmıştır. Pul fiyatları seri olarak damgalı ve damgasız olmak üzere verilmektedir. Ayrıca her baskında olmamakla birlikte özelgün damgaları görselleri ile de yer verilmiştir. Sadece Hatay Devlet Pulları ayrı başlık altında yer almaktadır.  2022-2023 isfila Pul Kataloğu son baskısı satıştadır. www.isfila.com üzerinden temin edilebilir.

YABANCI VE ONLİNE PUL KATALOGLARI: Alman MICHEL,  Fransız YVERT, STANLEY GIBBONS, SCOTT pul katalogları basılı olmakla birlikte pek çoğu online katalog halinde de yayınlanmaktadır. Bunun yanısıra 

www.fresatmapcatalogue.com  sitesi başta olmak üzere 
www.stampworld.com

pek çok pul kataloğu internet üzerinden meraksılına erişim imkanı sağlıyor.

Pul kataloğu sayesinde mevcut pullarınızın ve serilerinizin eksik olup olmadığı tespit eder. Koleksiyon planı oluşturabilir, gerekli bütçe hesaplamasını oluşturabilirsiniz. Yine kataloğun klavuzluğunda elinizdeki fazla pulları diğer filatelistlerle takas ederken, mesnetli ve bilinçli işlem yaparsınız. KATALOGSUZ FİLATELİ PUSULASIZ GEMİDİR.

PUL MAŞASI/CIMBIZI:  Pullarda kondüsyon konusunu işlediğimiz yazımızda damgasız pulun zamkının temiz ve lekesiz olması, parmak izinin olmaması, dantelli pullarda dantellerinin sağlam ve eksiksiz olması konularına değinmiştik. Bu kondüsyonu sağlayan özellikle damgasız pulların yerleştirilmesinde kullanılması gereken araç, PUL MAŞASIDIR.  Pulları direkt elle tuttuğumuzda zamka parmak izinin çıkabileceği, elimizdeki ter ve kirden dolayı pulların zarar görebileceği unutulmamaldır. Pulları tabakadan ayıran görevli kişilerin göstereceği hassasiyet filatelistlerce de devam ettirilmelidir.

BÜYÜTEÇ: Pulların grafik ve tasarımlarının yapıldığı orijinal çalışmalar A4 bazen de A3 ebatlıdır. Ufacık pullarda inanılmaz detaylar ilginçbilgiler bu hassas çalışmaların içinde yer alır. Pullardaki çeşitli baskı hataları ERÖR başlığı altında gelecek sayılarımızda inceleyeceğiz. ERÖR lü pullar hatasız olanlarına kıyasla daha değerlidir. Pullarda ki ERÖR leri yakalamada, pulların kondğüsyonlarını incelemede başlıca gerecimiz büyüteçlerdir.

HAVİD: Pullarımızı ilave bir güvenlik ile korumak istediğimizde havid dediğimiz malzemelere başvurmaktayız. Havid: arkası zamklı tıpkı pul gibi ıslatılınca yapışan asiti alınmış plastikten üretilmiş özel pul koruyucularıdır. Sergi föylerinde pulların föydeki yerlerinde durabilmeleri havid ile sağlanır.

KÖŞEBENT:  Sergi föylerinde sergilenecek olan zarf, antiye, maxikart gibi malzemelerin köşelerini içine alan alt kısmı yapışkanlı ürünlerdir. Pul Tüccarlarından temin edilebilir.

FİLATELİK MALZEMELERİN; YÜKSEK KONDÜSYONDA UZUN SÜRE KORUNMASI, SAKLAMA KOŞULLARINA VE SAKLAMA MALZEMELERİ İLE DİREKT İLİŞKİLİDİR. KEYİFLİ VE BİLİNÇLİ KOLEKSİYONLAR YAPMANIZ DİLEĞİYLE SAĞLICAKLA KALIN.

Saadettin Kayserilioğlu

Konya Filatelistler Derneği Başkanı

www.konfila.org

”FİLATELİK MALZEMELERDE KONDÜSYON” Konya Filatelistler Derneği Başkanı, Saadettin Kayserilioğlu.

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Birbirinden farklı pek çok detayı barındıran pulları inceledikçe, pul koleksiyonerliğinin (Filatelinin)  detaylarıda zaman içinde karşınıza çıkacaktır. Köşe yazılarımızın bundan sonraki bölümleri bu teknik detayların ve tabirlerin işlendiği bilinçli koleksiyonerliğe ışık tutan köşe olma gayretini daha yoğun bir biçimde koruyacaktır.

Zaman zaman, çeşitli vesileler ile karşımıza, içi tıka basa pul dolu albümler çıkmakta. Üzülerek belirtmeliyim ki bu albümlerin %90’ı koleksiyon vasfından uzak, toplayıcılık kategorisinde olmakla birlikte; Pulların kondüsyonları son derece kötü olup çöp diye tabir edilen vasıftaki pullardan oluşmakta. Bu sebeple Pul Koleksiyonu yapıp, bundan manevi haz ve maddi kazanç elde etmek için:  Tanım ve tabirleri bilmek ve işin ilmi kurallarına riayet etmek zorundayız.

KONDÜSYON: Başta pul olmak üzere, İlk Gün zarfı(FDC), Antiye, Zarf, Fragman, Damga filatelik malzemelerde sıkça kullanılan en önemli tanımdır. En kısa tabiri ve açılımı: materyalin yıpranmamışlığını, ilk gün ki temiz  ve orijinal halinin korunmuş olması demektir.

PUL KONDÜSYONU: Pul ister damgasız; isterse damgalı olup zarftan ayrılmış olsun. En önemli kriter kağıdının yırtık, delik olmaması yanında; Renginin solmamış olması gerekir. Kağıdı  zarftan  ayrılırken incelmiş, yırtılmış, delinmiş olan pullar ÇÖP PULDUR. Adından da anlaşılacağı gibi yeri Pul albümü değil çöp tenekesidir. Pul Kondüsyonunda bir diğer önemli kriter Pulun DANTEL olarak tabir edilen etrafındaki tırtıklı kısımdır. Dantelli pulların albümde yer alabilmesi için dantellerinin tam olması kopuk olmaması gerekir. Zamk: Bu kriter damgasız Pullar için geçerlidir. Zamkı sararmamış, parmak izi olmayan, bir damgasız pul koleksiyon için tercih edilmelidir. Damgasız bir puldaki zamk kondüsyonu Pulun yılına  bağlı olarak değişkenlik gösterir. Tam kondüsyonlu damgasız pul denildiğinde anlaşılan şey şudur: kağıdı hasarsız, pulun renkleri solmamış, Pul dantelli ise dantelleri tam, Zamkı mevcut ve  zamkında parmak izi vs lekeler yok, temiz.

1956 İRAN ŞAHI’NIN TÜRKİYE’Yİ ZİYARETİ HATIRA SERİSİ

Soldaki kırmızı pul aynı serinin dantelsiz Pul örneği olup; Serinin diğer pulu dantellidir.

ZARF KONDÜSYONU: İster ilkgün zarfı (FDC), isterse posta zarfı olsun; Kondüsyonda önemli olan zarfın açılma şeklinin düzgün olmasıdır. Parçalanarak açılmaması oldukça önemlidir. Bunun yanında kenar ve köşelerinde yırtık ve kırılmaların bulunmamasıda istenir. Yine unutlmamalıdır ki zarf üzerindeki pulların yerinde olması, damgaların okunaklığı, var ise Kayıtlı Gönderi etiketi (rekomandite) (R) etiketinin varlığıda  kondüsyon kriterlerindendendir.

Örnekteki zarfta Pullar sorunsuz damga okunaklı

FRAGMAN KONDÜSYONU: Dağılmış parçalanmış zarfların Pul ve damga kısmı sağlam ise veya, çok pullu bir zarf Tematik Koleksiyon için ilgili pul ve damgası mevcut zarftan kesilerek ayrılmış ise bu tür zarftan kesilerek ayrılmış PUL+DAMGA Grubuna FRAGMAN adı verilir. Bunda da önemli olan pulun bütünlüğü ve damganın okunaklı olması kondüsyon kriteridir.

Sol tarafta: İtalya’dan gönderilen zarftan ayrılmış Fragman örneği; Sağ tarafta: Konya Posta damgası bütünlüğü korunmuş damgası okunaklı bir Fragman örneği görülmekte

ANTİYE KONDÜSYONU: Üzerinde posta gönderi ücreti matbu olarak basılmış zarf ve kartlar ile gazetelerin posta yoluyla gönderilmesinde kullanılan ücret kuşakları ANTİYE olarak değerlendirilir. Zarflarda belirttğimiz kriterler birebir antiyeler içinde geçerlidir.

Mevlana Konulu Antiye 2007 Şeb-i Arus Etkinliği çerçevesinde kullanılmış. Özelgün damgası antiyede ki Pul  baskısına tatbik edilmiş. O güne ait turistik Posta damgası ise açığa  uygulanarak ürün Postadan geçirilmiş. Damgalar okunaklı

ÇOK ÖNEMLİ UYARI: Genellikle Osmanlı Pullarında ve Ankara Hükümeti pullarında görülmekle birlikte Cumhuriyet’in ilk altı aylık döneminde nadiren karşılaşılan bir durum vardır. Yüksek enflasyon , bozukpara bulunamaması, Pota birimlerinde düşük nominal (valörlü/üzerideğerli) pulların bulunmamasından dolayı pullar köşeden köşeye kesilerek pulun değerinin yarı değeri kadar bir pul elde edilmesi dönemin uygulamalarındandır. Bunları normal bir pulun zarf üzerinde yırtılması olarak olarak değerlendirmemek gerekir. Döneminde olan ve Dönemin Posta mevzuatında yeri olan bir uygulamadır.

KONYA GAR DAMGALI TELGRAF KAĞIDI SOL BAŞTAKİ PUL KÖŞEGEN KESİLEREK ELDE EDİLEN YARI DEĞERİ İLE ÜCRET TARİFESİ TAM OLARAK TAMAMLANMIŞ

www.konfila.org

bilgi@konfila.org